Νέο άρθρο Κάτσουρα για το μνημείο του Απ. Παύλου στην Πλατεια

Τρίτη καί (ἐκτός ἀπροόπτου) τελευταία ἐνασχόλησή μας μέ τό ζήτημα τῆς τοποθετήσεως μνημείου μέ θέμα τόν Ἀπόστολο Παῦλο στήν κεντρική Πλατεία τῆς Κορίνθου.

Μέ δύο ἄρθρα μου, πού εὐγενῶς φιλοξενήθηκαν στόν ἠλεκτρονικό τύπο τῆς πόλης μας, ἀσχολήθηκα μέ τήν ἀπόφαση τῆς Δημοτικῆς Ἀρχῆς νά τοποθετήσει μνημεῖο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στήν ὑπό παρατεταμένη ἀνακατασκευή κεντρική Πλατεία τῆς Κορίνθου.

Ἡ γνώμη μας ἦταν καί παραμένει ὅτι τό συγκεκριμένο μνημεῖο δέν ἁρμόζει στό συγκεκριμένο χῶρο, γιά τό ὁποῖο ἄλλωστε δέν εἶχε γίνει σχετική πρόβλεψη, οὔτε, ἐξ ὅσων πληροφορούμαστε, ὑπάρχει σχετική μελέτη καί ἔγκριση χωροθέτησης.
Προφανέστατα ἡ κεντρική Πλατεία τῆς πόλης χρειάζεται ἕνα μνημεῖο πού θά ἀποτελέσει καί “τοπόσημο”.

Θεωροῦμε δέ ὡς καταλληλότερο γιά κάτι τέτοιο ἕνα μνημεῖο μέ “ἀντικείμενο” κάποιο ἱστορικό πρόσωπο ἤ κάποιο σύμβολο, πού θά ἀναφέρεται στούς ἀγῶνες τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ γιά τήν Ἐλευθερία καί θά ἔχει σχέση μέ τόν τόπο καί τούς ἀνθρώπους του.
Δυστυχῶς, ἡ ἀβασάνιστη σχετική ἀπόφαση τῆς Δημοτικῆς Ἀρχῆς δέν ἄφησε περιθώριο γιά ἕνα γόνιμο διάλογο ἐπί τοῦ θέματος καί τήν ἀπαραίτητη ἐν προκειμένῳ ἔκφραση τῆς ἄποψης τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν.
Τά ἐπιχειρήματά μας τά ἐκθέσαμε, τίς προτάσεις μας τίς καταθέσαμε σχετικά μέ τό θέμα, ἀναφερόμενοι κυρίως στήν “αὐθαίρετη”, ὅσον ἀφορᾶ στήν ἀναγκαιότητα ἀλλά καί τήν καταλληλότητα τῆς συγκεκριμένης προτάσεως, ἀπόφαση τῆς Δημοτικῆς Ἀρχῆς.
Τελευταῖα, διαβάσαμε στόν ἠλεκτρονικό τύπο τήν παρουσίαση ἀπό τόν ἴδιο τόν καλλιτέχνη (κ. Βλάσιο Τσοτσώνη), στόν ὁποῖο ἀνατίθεται ἡ κατασκευή τοῦ μνημείου τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, τῆς σχετικῆς πρότασής του. Καί ὁμολογοῦμε, παρά τήν ἐκτίμηση τῆς ὁποίας χαίρει ὡς δημιουργός καί δέν ἔχουμε λόγο νά τήν ἀμφισβητήσουμε, ὅτι μᾶλλον προσέθεσε ἐπιφυλάξεις ἐπί τοῦ θέματος, κυρίως ἀπό αἰσθητικῆς ἀπόψεως.
Μέ ὅλο, λοιπόν, τό σεβασμό στό πρόσωπο τοῦ καλλιτέχνη, πρέπει νά παρατηρήσουμε κάποια σημεῖα πού μᾶς προβλημάτισαν.
Κατ’ ἀρχήν, δέν περιποιεῖ τιμή οὔτε στόν ἴδιο, οὔτε στήν ἀναθέτουσα τό ἔργο Δημοτική Ἀρχή τό γεγονός τῆς χρησιμοποιήσεως θεματικά καί σχεδιαστικά ὅμοιας προτάσεως πού ἤδη ἔχει ὑλοποιηθεῖ σέ ἄλλη πόλη ἀπό τόν ἴδιο καλλιτέχνη. Πρόκειται γιά μνημεῖο πού ἔχει δημιουργήσει στόν περίβολο τοῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Λυδίας στήν πόλη τῆς Καβάλας, μέ ἀκριβῶς τήν ἴδια παράσταση τοῦ Ἀποστόλου μέ τόν Χριστό σχεδιασμένα πάνω στό φόντο τοῦ πανιοῦ μιᾶς τριήρους. Ἐδῶ ὡστόσο ὑπάρχει ἡ διαφοροποίηση (ἀρχική ἤ…ἐκ τῶν ὑστέρων) τῆς πλαισίωσης τοῦ μνημείου, περιμετρικά, μέ ὑδάτινο στοιχεῖο.
Κατά δεύτερον, πρέπει νά ἐπισημανθεῖ, πέραν τοῦ προβληματισμοῦ γιά τήν γενική ἐμφάνιση τῆς συνθέσεως, ἡ ὁποία δέν εἶμαι βέβαιος ὅτι δέν διολισθαίνει πρός ἕνα, ἄν ὄχι “κίτς”, πάντως, ἀμφίβολης αἰσθητικῆς ἀποτέλεσμα, ὅτι ἡ “ἐπίκληση” τοῦ λεγομένου “ὕμνου τῆς ἀγάπης” γίνεται μᾶλλον ἀπρόσεκτα. Κι αὐτό τό λέμε, γιατί ἡ παρουσίασή του, στό πίσω μέρος τοῦ μνημείου, εἶναι ἐπίσης προβληματική. Ἡ στενότης τοῦ χώρου ἤ ἡ κατ’ ἐπιλογήν ἀποσπασματική παρουσίαση τοῦ σχετικοῦ έδαφίου ἀπό τήν Α΄ Πρός Κορινθίους ἐπιστολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἀδικεῖ τήν οὐσία αὐτοῦ πού σχηματικά ὀνομάζουμε “Ὕμνο τῆς ἀγάπης”, ἀφοῦ παραλείπει τό πρῶτο οὐσιωδέστατο τμῆμα του, κολοβώνοντας ἔτσι τό ὄλο νόημα καί περιεχόμενο τοῦ Ἀποστολικοῦ λόγου. [Σημείωση: Πρόκειται γιά τήν ἀρχή του “Ἐάν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καί τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δέ μή ἔχω, γέγονα χαλκός ἠχῶν ἤ κύμβαλον ἀλαλάζον…..ἀγάπην δέ μή ἔχω, οὐδέν ὠφελοῦμαι.”]
Θέλω νά πιστεύω ὅτι ὁ ἐκλεκτός καλλιτέχνης θά κατανοήσει τή σημασία αὐτῆς τῆς ἐπισήμανσης, γιατί εἶναι κάποια πράγματα πού δέν ἐπιδέχονται “οἰκονομίες”. Σκόπιμο δέ θά ἦταν, ἐάν τελικῶς στηθεῖ αὐτό τό μνημεῖο στήν Κόρινθο, ἡ παραπομπή τοῦ κειμένου νά ἀναγράφει ὅτι πρόκειται γιά ἀπόσπασμα ἀπό τήν “Α΄ Πρός Κορινθίους”, δηλαδή πλήρως καί ὄχι μέ τή δυσνόητη γιά πολλούς σύντμηση “Α΄ Κορ.”.
Με αὐτά τά ὀλίγα κλείνω τήν τρίτη καί ὅπως προανέφερα, ἐκτός ἀπροόπτου, τελευταία ἐνασχόλησή μου μέ τό συγκεκριμένο ζήτημα, περί τοῦ ὁποίου δέν ἐπιδείχθηκε ἐκ μέρους τῆς Δημοτικῆς Ἀρχῆς τό ὀφειλόμενο ἐνδιαφέρον γιά τή σχετική βούληση τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν. Τουλάχιστον, ἄς ἐπιδειχθεῖ ἀπ’ ὅλους εἰλικρινής σεβασμός στόν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο, ὁ ὁποῖος δέν “ἔζησε κοντά στόν Χριστό”, ὅπως μαλλον ἐκ παραδρομῆς ἔγραψε στήν παρουσίασή του ὁ καλλιτέχνης, ἀλλά ὑπῆρξε ὄντως “σκεῦος ἐκλογῆς” καί μάρτυρας τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ σέ ὅλο τόν κόσμο.

Δημήτρης Κάτσουρας