“Πρώτη καταδίκη του casus belli, με τις ΗΠΑ να ξεκαθαρίζουν ότι η απειλή χρήσης βίας είναι μη αποδεκτή πρακτική – Σημαντική η ενίσχυση των διμερών σχέσεων – Μητσοτάκης: «Θωρακίζονται τα εθνικά μας συμφέροντα και ο γεωπολιτικός ρόλος της χώρας»
Χθες «έπεσαν» οι υπογραφές για την αμυντική συμφωνία Ελλάδας-ΗΠΑ. Συνοδεύθηκαν από τις κοινές δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, Νίκου Δένδια και Άντονι Μπλίνκεν. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι με την υπογραφή της συμφωνίας ενδυναμώνεται η ελληνοαμερικανική συνεργασία. Παραλλήλως, είπε ότι οι ΗΠΑ ευγνωμονούν την Ελλάδα, η οποία είναι «ένας αξιόπιστος σύμμαχος ιδιαίτερα στο θέμα του Αφγανιστάν». Υπογράμμισε επίσης την γνωστή αμερικανική θέση ότι «η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ προανήγγειλε την συνδρομή των ΗΠΑ στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή.
Ο Νίκος Δένδιας τόνισε από την πλευρά του, ότι «οι ΗΠΑ ανησυχούν όλο και περισσότερο στις προκλήσεις που απασχολούν τον κόσμο», ενώ επισήμανε ότι «η Ελλάδα αντιμετωπίζει casus belli και καθημερινές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο», τις οποίες ξεκαθάρισε ότι θα τις αντιμετωπίσει διπλωματικά. Η Ελλάδα είναι έτοιμη «να δουλέψει προς αυτή την κατεύθυνση» είπε, τονίζοντας ότι η χώρα μας «είναι από τις πρώτες χώρες που εντάχθηκαν στην ΕΕ και έχει μια αυξανόμενη ευθύνη, προκειμένου να ενταχθούν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση». Πρόσθεσε επίσης, ότι «η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει μια χώρα-σύμμαχος του ΝΑΤΟ», σημειώνοντας ότι θέλει να καταπολεμηθούν οι παγκόσμιες προκλήσεις όπως είναι η πανδημία και η κλιματική αλλαγή. Στο πλαίσιο αυτό, ανέφερε και τις δωρεές εμβολίων που έχει κάνει η χώρα μας, οι οποίες αγγίζουν τα δύο εκατομμύρια εμβόλια.
«Μοιραζόμαστε κοινές αξίες και τον σεβασμό μας για το διεθνές δίκαιο» είπε τέλος, σε μια σαφή αναφορά προς την Τουρκία και τις προκλήσεις εναντίον της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η συμφωνία είναι πενταετούς διάρκειας και προβλέπει τη χρήση από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις και άλλων στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα, πέραν της βάσης της Σούδας. Οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις θα αποκτήσουν πρόσβαση και στο πεδίο βολής του Λιτοχώρου, δικαίωμα μεταστάθμευσης στην ταξιαρχία της αεροπορίας στρατού στο Στεφανοβίκειο της Μαγνησίας και δικαίωμα παραμονής σε στρατόπεδα στην Αλεξανδρούπολη.
Επιπλέον, παρέχει το δικαίωμα στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις να εδράζονται σε περισσότερες ”
στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην ελληνική επικράτεια. Στο πλαίσιο αυτό, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις θα αποκτήσουν πρόσβαση και στο πεδίο βολής του Λιτοχώρου. Θα μπορούν να μετασταθμεύσουν στην ταξιαρχία της αεροπορίας στρατού στο Στεφανοβίκειο της Μαγνησίας και έχουν δικαίωμα παραμονής σε στρατόπεδα στην Αλεξανδρούπολη.
Η συμφωνία συνοδεύεται από μία επιστολή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών. Σε αυτήν, τονίζει τη δυνατότητα ανάπτυξης αμερικανικών δυνάμεων σε ελληνικά νησιά, πέραν της Κρήτης, κάτι που διπλωματικές πηγές στην Αθήνα ερμηνεύουν ως κίνηση που σημαίνει, ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν de facto την πλήρη κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά και τη δυνατότητα στρατιωτικοποίησής τους. Αναφέρεται επίσης στον ηγετικό ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα σε περιφερειακό επίπεδο. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν την Ελλάδα ως σταθερό σύμμαχο και εταίρο του ΝΑΤΟ. Επικροτούμε τον ρόλο της Ελλάδας ως περιφερειακού ηγέτη και πυλώνα σταθερότητας. Οι ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένες στην υποστήριξη της ευημερίας, της ασφάλειας και της δημοκρατίας της Ελλάδας».
Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επαναλαμβάνει την δέσμευση για αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας από απειλές ή ένοπλη επίθεση, ενώ περιέχει και ρητή αναφορά στην ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Τονίζεται επίσης ότι για πρώτη φορά σε συμβατικό κείμενο που αφορά την Ελλάδα, οι ΗΠΑ ξεκαθαρίζουν ότι η απειλή χρήσης βίας είναι μη αποδεκτή πρακτική, κάτι που η ελληνική πλευρά ερμηνεύει ως «έμμεση καταδίκη του τουρκικού casus belli».
Μέσω της συμφωνίας αυτής, η χώρα μας αποκτά μία ομπρέλα προστασίας, ειδικά σε ό,τι αφορά στην εδαφική ακεραιότητά της. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η συμφωνία MDCA αποτελεί «ψήφο εμπιστοσύνης» και «έμπρακτη αναγνώριση» του διευρυμένου γεωπολιτικού ρόλου που καλείται να παίξει η Ελλάδα. Επισημαίνουν μάλιστα ότι οι ΗΠΑ επιλέγουν να ενισχύσουν το στρατηγικό αποτύπωμά τους στη χώρα μας, την ώρα που απομακρύνονται από την Ευρώπη και στρέφουν το ενδιαφέρον τους στον Ειρηνικό. Δεν χώράει αμφιβολία ότι ενισχύει τις διμερείς σχέσεις κι αυτό είναι αναμφισβήτητα θετικό σε μία περίοδο ιδιαίτερης γεωπολιτικής ρευστότητας ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο.
