Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την απονομή των 87ων βραβείων Οσκαρ, την Κυριακή 22 Φεβρουαρίου, στο Dolby Theater του Λος Άντζελες, με παρουσιαστή τον Νιλ Πάτρικ Χάρις. Ποια τα ρεκόρ, τα σκάνδαλα, και τα… ακατάλληλα ΄Οσκαρ; Στη δίνη της… oscarmania λύνουμε απορίες σε σχέση με το θεσμό που από το 1929 μέχρι «καρφώνει» στις θέσεις τους εκατομμύρια τηλεθεατές ανά τον πλανήτη. Ποιος μετρά τις περισσότερες υποψηφιότητες και σε ποιές κατηγορίες; Από τι είναι φτιαγμένο το περίφημο αγαλματίδιο και ποιά ήταν η νονά του που το «βάφτισε» ΄Οσκαρ; Ποια είναι η μόνη αυστηρώς ακατάλληλη ταινία που βραβεύτηκε με Οσκαρ; Ποια είναι η χώρα που έχει αποσπάσει τα περισσότερα Όσκαρ Ξενόγλωσσης ταινίας; Ποια είναι η μεγαλύτερης διάρκεια ταινία που έχει βραβευθεί με το βραβείο της Ακαδημίας; Ποιός έχει παρουσιάσει περισσότερες φορές την τελετή; Ποιός είναι ο πρώτος Αφρο-Αμερικανός που κέρδισε Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού; Πόσο μήκος έχει το περίφημο κόκκινο χαλί που βηματίζουν οι διασημότητες οι οποίες προσέρχονται στην τελετή των ΄Οσκαρ; ΄Ολες οι απαντήσεις στη διάθεσή σας…
Παξινού, Χατζιδάκις, Φωτόπουλος, Γαβράς, Θεώνη Βαχλιώτη – ΄Ολντριτς: το ελληνικό χρώμα των ΄Οσκαρ
Αρκετοί Έλληνες κέρδισαν το βραβείο της Ακαδημίας στα χρόνια της ιστορίας του. Το 1943 η μεγάλη ηθοποιός Κατίνα Παξινού απέσπασε το Όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου για την ταινία «Για Ποιον Χτυπάει η Καμπάνα», ενώ το 1960 ο Μάνος Χατζιδάκις κέρδισε Όσκαρ για τη μουσική της ταινίας «Ποτέ την Κυριακή» του Ζιλ Ντασέν. Το 1964 ο σκηνογράφος Βασίλης Φωτόπουλος κέρδισε για την καλλιτεχνική διεύθυνση της ταινίας «Αλέξης Ζορμπάς» του Κακογιάννη. Από τις ταινίες, η μοναδική «ελληνική» που έχει κερδίσει -χάρη στον Έλληνα δημιουργό της, Κώστα Γαβρά, το ελληνικό θέμα και τον Έλληνα συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό- είναι το «Ζ» που κατά τα άλλα πραγματοποιήθηκε με αλγερινά και γαλλικά κεφάλαια. Έτσι, σε αυτή την περίπτωση το βραβείο παρέλαβε ο Γαβράς, αλλά αποδόθηκε στην Αλγερία που έκανε την παραγωγή. Το 1974 η Θεώνη Βαχλιώτη – Όλντριτς κέρδισε το Όσκαρ ενδυματολογίας για τον «Υπέροχο Γκάτσμπι» του Τζακ Κλέιτον, σε σενάριο Φράνσις Κόπολα από το βιβλίο του Σκοτ Φιτστζέραλντ, ενώ το 1980 ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης μουσικής για την ταινία «Οι Δρόμοι της Φωτιάς» του Χιου Χάντσον.
Midnight Cowboy: Το… αυστηρώς ακατάλληλο ΄Οσκαρ
Η μόνη αυστηρώς ακατάλληλη ταινία που βραβεύθηκε με Όσκαρ ήταν η ταινία Midnight Cowboy (1969), ένα δράμα σε σκηνοθεσία Τζον Σλέσιντζερ. Πρωταγωνιστές της ταινίας ήταν οι Ντάστιν Χόφμαν, Τζον Βόιτ και Σίλιβια Μάιλς. Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζέιμς Λίο Χίρλιχαϊ το οποίο διασκεύασε για τη μεγάλη οθόνη ο Γουόντο Σολτ. Η ταινία έλαβε 7 υποψηφιότητες για βραβείο ΄Οσκαρ και βραβεύτηκε με 3 μεταξύ των οποίων και με ΄Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Θεωρείται μέχρι και σήμερα ως μια από τις σημαντικότερες αμερικανικές ταινίες όλων τον εποχών και το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την κατέταξε στην 36η θέση στη λίστα με 100 αριστουργήματα του αμερικανικού κινηματογράφου. Το 1994 η ταινία επελέγη από τη Βιβλιοθήκη του Αμερικάνικου Κογκρέσου ως τμήμα του Εθνικού Μητρώου Κινηματογράφου ως πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική.
Ο άνεργος καλλιτέχνης που σχεδίασε το αγαλματίδιο
Ποιος είναι ο Σέντρικ Γκίμπονς; Μα φυσικά, ο καλλιτέχνης ο οποίος εμπνεύστηκε το σχέδιο του αγαλματιδίου.Το αγαλματίδιο που πολλοί πόθησαν, λίγοι κέρδισαν και ελάχιστοι αρνήθηκαν, σχεδιάστηκε από τον Τζορτζ Στάνλεϊ, έναν άνεργο καλλιτέχνη, βάσει μιας ιδέας του Σέντρικ Γκίμπονς. Πρόκειται για ένα γυμνό άνδρα, ο οποίος καρφώνει ένα ξίφος σε μια μπομπίνα που έχει πέντε οπές, μία για κάθε κλάδο της Ακαδημίας. Έχει ύψος περίπου 34 εκατοστά, ζυγίζει περίπου 4 κιλά, κατασκευάζεται από χαλκό και κασσίτερο και είναι επιχρυσωμένο. Σήμερα, τα αγαλματίδια είναι φτιαγμένα από 24 καρατίων χρυσό. Νονά του είναι μια υπάλληλος της Ακαδημίας, η Μάργκαρετ Χέρικ, η οποία φαίνεται πως είχε έναν θείο ονόματι Όσκαρ, που έμοιαζε πολύ με το σύμβολο της Ακαδημίας.
Οταν μιλούν οι αριθμοί
Με 11 ΄Οσκαρ η καθεμιά, τρεις είναι οι πιο επιτυχημένες ταινίες στην ιστορία του θεσμού: Ben-Hur (1959), Titanic (1997), και The Lord of the Rings: The Return of the King (2003). Η μεγαλύτερη σε διάρκεια ταινία που έχει βραβευθεί με ΄Οσκαρ, πάντως, είναι η, διάρκειας 234 λεπτών, ταινία Gone with the Wind (1939). Κι όσο για τη χώρα που έχει αποσπάσει τα περισσότερα ΄Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, αυτή δεν είναι άλλη από την Ιταλία που έφτασε τα 10. Και μια και ο λόγος για αριθμούς, δεκαεννέα φορές έχει παρουσιάσει τα ΄Οσκαρ ο Μπομπ Χόουπ. Το περίφηξμο κόκκινο χαλί του Dolby Theatre, τέλος, που γίνεται η πασαρέλα των διασημοτήτων ξεπερνά τα 150 μέτρα. Και το εισιτήριο για τα πρώτα Όσκαρ στο ξενοδοχείο Hollywood Roosevelt στις 16 Μαίου 1929 κόστιζε 5 δολάρια.
Η Κάθριν Χέμπορν και ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις κατέχουν τα ρεκόρ των Α’ Γυναικείου και Ανδρικού, αντιστοίχως
Ο Ντάνιελ Ντεϊ Λιούις είναι ο μοναδικός ηθοποιός που έχει κερδίσει τρεις φορές το βραβείο καλύτερου ηθοποιού. Τον Μάρτιο του 1990 για τον ρόλο του στην ταινία My Left Foot, τον Φεβρουάριο του 2008 για τον ρόλο του στην ταινία There Will Be Blood και το 2012 για το Lincoln. Από το 1931, οπότε κατέκτησε την πρώτη του υποψηφιότητα, έως το θάνατό του το 1966, ο Ουόλτ Ντίσνεϊ διεκδίκησε 56 φορές το αγαλματίδιο της Ακαδημίας και σχεδόν τις μισές φορές το κέρδισε. Η αμίμητη δουλειά του στις ταινίες μικρού μήκους, ως επί το πλείστον κινουμένων σχεδίων, του απέφερε 27 Όσκαρ, ρεκόρ που δύσκολα θα καταρριφθεί. Τα ΄Οσκαρ του Γουολ Ντίσνεϊ κατέγραψαν ρεκόρ στην ιστορία των Όσκαρ. Κι όσο για την Κάθρην Χέμπορν, είναι η γυναίκα με τα περισσότερα ΄Οσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου. Κέρδισε τέσσερις φορές το βραβείο Α’ Γυναικείου Ρόλου για τις ταινίες: On Golden Pond (1981), The Lion In Winter (1968), Guess Who’s Coming To Dinner (1967) και Morning Glory (1933). Το τελευταίο ήταν και το «παρθενικό» της ΄Οσκαρ που παρέλαβε για την, τρίτη μόλις, ταινία της. Το ακόμα περισσότερο απίστευτο, όμως, είναι ότι και στις τέσσερις απονομές ήταν απούσα. Ποτέ μα ποτέ δεν εμφανίστηκε για να παραλάβει τα βραβεία της στην τελετή –στα Όσκαρ παρευρέθηκε μόνο για να δώσει βραβείο – ενώ χρόνια αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι τα είχε παρατήσει σε ένα ντουλάπι στην κουζίνα της. Η Χέπμπορν, όπως προαναφέρθηκε, κέρδισε το τέταρτο και τελευταίο Όσκαρ της το 1981 για την ταινία «Στη Χρυσή Λίμνη», με συμπρωταγωνιστή τον Χένρι Φόντα, ο οποίος επίσης απέσπασε Όσκαρ για την ερμηνεία του. Ο πρώτος Αφρο-Αμερικανός, επίσης, που κέρδισε Όσκαρ Α’ Αντρικού Ρόλου ήταν ο Σίντνεϊ Πουατιέ για τον ρόλο του στην ταινία Lilies of the Field (1963).
Η άρνηση του Μπράντο και η εισβολή του γυμνού άνδρα την ώρα της παρουσίασης του Ντέιβιντ Νίβεν
Η Ινδιάνα που αιφνιδίασε τους πάντες το 1972 ανεβαίνοντας στη σκηνή για να αρνηθεί εκ μέρους του Μάρλον Μπράντο το Όσκαρ και ο χειμαρρώδης πολιτικός λόγος της Βανέσα Ρεντγκρέιβ που προκάλεσε σάλο στην αίθουσα το 1977 ωχριούν ως απρόοπτα μπροστά σε όσα συνέβησαν το 1973: ένας γυμνός άνδρας εισέβαλε στη σκηνή τη στιγμή που ο Ντέιβιντ Νίβεν ετοιμαζόταν να ανακοινώσει την ταινία της χρονιάς, αφήνοντας εμβρόντητους τους πάντες εκτός από το Βρετανό ηθοποιό, ο οποίος αφού ξεπέρασε την κρίση γέλιου σχολίασε: «Ε, ήταν να συμβεί και αυτό! Δεν είναι εκπληκτικό όμως που η μόνη χαρά που θα δει αυτός ο άνθρωπος στη ζωή του είναι το ότι γδύθηκε για να μας δείξει τα κουσούρια του;»
